El Valle
De leukste activiteiten in El Valle de Anton
Midden in de bergen, aan de rand van een krater van een slapende vulkaan, ligt El Valle de Anton, of ‘El Valle’ zoals het in Panama genoemd wordt. Het dorp zelf is niet groot en bestaat voornamelijk uit één hoofdstraat. Maar de omgeving is de reden waarom je hier naartoe komt. Of je nu net uit de drukte van Panama City komt of juist lang hebt doorgebracht op het strand, El Valle is dan de perfecte afwisseling in de natuur. Er zijn talloze wandelingen en activiteiten om uit te kiezen, dus ik zal je de highlights geven.
Hoe kom je er?
Vanuit Panama City
Neem de bus vanaf het Albrook busstation. Hier koop je een kaartje voor 4,25 dollar. De vertrektijden van de bus staan niet vast, maar ze zouden elk half uur moeten gaan. Zelf heb ik 45 minuten moeten wachten, dus zorg ervoor dat je op tijd bij het busstation bent. De ‘bus’ is eigenlijk een minivan en je kunt de chauffeur vertellen waar je precies in El Valle wilt uitstappen.
Vanuit Santa Catalina
Je kunt bij veel hostels een kaartje kopen voor de shuttle service die rechtstreeks van Santa Catalina naar El Valle gaat. Hiervoor betaal je tussen de 40 en 55 dollar en de shuttle doet er 5 tot 6 uur over.
Als goedkoop alternatief kun je met lokale bussen reizen. Neem de bus van Santa Catalina naar Sona (1,5 uur, 4,65 dollar), vervolgens de minibus van Sona naar Santiago (1 uur, 2 dollar) en vanaf Sona neem je een bus naar Las Uvas. Als je geluk hebt, kun je ook een bus naar Las Uvas vanuit Santiago nemen, maar deze gaat minder vaak. Vanaf Santiago neem je een bus naar Las Uvas (2:45 uur, 7 dollar) en van daaruit een minibus naar El Valle de Anton (45 minuten, 1,50 dollar).
Je moet misschien een paar keer overstappen, maar deze bussen rijden vaak en wachten ook vaak op elkaar, dus de reis verloopt meestal soepel.
De hikes
Er zijn veel hikes die je kunt doen in El Valle. Vaak kun je kiezen tussen wandelingen in de jungle, wandelingen naar mooie uitkijkpunten of langs watervallen. Ik verbleef in het Bodhi hostel en zij organiseerden elke dag een andere wandeling. Je hoeft niet alle wandelingen met een gids te doen. Over het algemeen zijn de paden vrij duidelijk en kun je ze ook zelfstandig doen. Hieronder staan de populairste hikes:
La India Dormida
Als je door de hoofdstraat van El Valle loopt, zie je in de verte een berg die lijkt op een liggend persoon. Dit is ‘La India Dormida‘ ofwel de slapende Indiaan. Ik heb deze wandeling vanaf de voeten naar het hoofd gedaan, maar je kunt hem ook andersom doen. Als je bij de voeten begint, loop je eerst via de weg omhoog tot je bij de voeten aankomt. Je volgt het hele ‘lichaam’ en loopt over heuvelachtige grasvelden met mooi uitzicht over El Valle de Anton. Als je bij het hoofd aankomt, loop je naar beneden door de jungle. Je loopt langs enkele kleine watervallen waarin je kunt zwemmen. Ook kom je langs twee rotsen met pre-Columbiaanse tekeningen. Ik vond dit de leukste wandeling vanwege de afwisseling van uitzicht, graslanden, jungle en watervallen. Je doet ongeveer 4 uur over deze wandeling, afhankelijk van hoe lang je bij de watervallen blijft. Soms wordt bij de uitgang/ingang na de watervallen een entree van 3 dollar gevraagd.
Cerro la Silla
Dit is een mooie wandeling om bij zonsondergang te doen. Het beginpunt van deze hike is een uur lopen vanaf het centrum van El Valle. Je kunt ook de bus nemen naar El Roble of ga met de taxi. Als je de taxi neemt heb je de keuze om je beneden bij El Roble af te laten zetten voor 3 dollar, of alvast een klein stukje omhoog naar het begin van de hike voor 5 dollar. Bij deze hike heb je twee opties; je kunt de korte versie doen waarbij je tot de Virgen del Cerro la Silla loopt en dan dezelfde weg terug neemt. Of je kunt een langere route nemen waarbij je vanaf het Mariabeeld een stukje naar beneden loopt en dan het pad verder volgt. Als je de korte route neemt, ben je ongeveer 2 uur onderweg en als je de lange route neemt, ben je zeker 6 uur onderweg. Voor deze wandeling wordt geen entree gevraagd.
Cerro Cara Iguana
De mooiste uitzichten over de vallei van El Valle zie je tijdens de wandeling naar Cara Iguana. Je kunt hier vanuit het centrum naartoe lopen. Ondanks dat Cerro Cara Iguana het hoogste punt is van El Valle de Anton, is de wandeling goed te doen, al kan het soms glad zijn als het heeft geregend. Je loopt door bossen en over grasvelden tot aan het uitkijkpunt. Daarna loop je dezelfde route weer naar beneden. De wandeling duurt ongeveer 3,5 uur en de entree is gratis.
Watervallen
Voor de mooiste waterval, Pozo Azul, moet je een uur met de taxi rijden of je kunt deelnemen aan een georganiseerde tour voor 35 dollar (vanuit het Bodhi hostel). Maar er zijn ook wat kleine watervallen dichterbij El Valle. Je kunt naar Chorro las Mozas gaan, een kleine waterval op 40 minuten lopen vanaf het centrum. Hier betaal je 2 dollar entree. Op een uur lopen vanaf het centrum vind je El Chorro Macho. Hier moet je 5 dollar entree betalen om rond de waterval te kunnen lopen. Als je wilt zwemmen, moet je nog een keer 5 dollar betalen. De natuur is hier prachtig en er zijn ook veel kolibries. En natuurlijk kun je ook de wandeling La India Dormida maken en aan het einde van de wandeling zwemmen in de watervallen.
Overige activiteiten
Zondagsmarkt
Langs de hoofdstraat bij de Mercado de El Valle de Anton is er elke dag een kleine markt waar je groenten, fruit en souvenirs kunt kopen. Op zondag wordt de markt uitgebreid en komen de Ngobe-Buglé en Emberá indianen uit de omgeving naar El Valle om hun traditionele kleding, manden, keramiek en eten te verkopen.
Pozos Termales
Verwacht hier niet te veel van, maar als je wat tijd over hebt tussen het wandelen door, kun je je prima vermaken bij de natuurlijke warmwaterbaden van Pozos Termales. Je betaalt hier 8 dollar entree en krijgt dan ook wat klei mee wat je als gezichtsmasker kunt gebruiken.
De leukste slaapplekken van El Valle
Ik sliep zelf in Bodhi wat een fijn hostel was in het centrum van El Valle inclusief ontbijt. Je kan er fietsen huren en ze organiseren elke dag een andere hike. Een ander gezellig hostel vlakbij het begin van de La India Dormida hike is La Casa de Juan. Bekijk hier de leukste slaapplekken in Panama.